O(1)Labs ekibinden Phil Kelly’in “Mina ZKP’s and The Ethereum Merge” başlıklı yazısının Türkçe çevirisi.
Önümüzdeki 24 saat içinde “Ethereum Merge” bekleniyor ve O(1) Labs, Mina ekosisteminin geri kalanıyla birlikte Merge’ü kutlamaya hazırlanıyor. Bunun Ethereum’un başarısını neden önemsediğimizi açıklamak ve ayrıca Mina’nın gizlilik ve onaylama için global bir zk katmanı olarak Merge’den sonra Ethereum ile nasıl çalışacağını açıklamak için iyi bir zamanlama olacağını düşündük.
İlk olarak, mevcut yol haritasında gerçekleştirilecek olan Mina ve Ethereum arasındaki teknik bağların bir özeti :
- SnarkyJS, devre içinde Ethereum uyumlu imzaları doğrulama özelliğine sahip olacak. Bu, geliştiricilerin, örneğin Ethereum veya diğer herhangi bir EVM uyumlu zincirdeki bir hesabın sahipliğini doğrulayan zkApp’ler oluşturmasına imkan tanıyacaktır.
- Mina state rootu, Ethereum ve Mina Vakıfları tarafından birlikte desteklenen özel olarak oluşturulmuş bir akıllı sözleşme içinde Ethereum Mainnet’te saklanacak ve güncellenecektir. Çalışma, başlangıçta bir ‘köprü’ olarak duyurulmuştu ancak bu çalışma aslında Mina’yı Ethereum ekosisteminin bir parçası yapan, herhangi bir yeni güvenlik varsayımı olmaksızın verileri bir zincirden diğerine erişilebilir kılan bir sistemdir.
- MetaMask, MetaMask’ın Snaps API’si aracılığıyla doğrudan Mina ile çalışacaktır .
Şimdi, veri akışının ve smart contract eylemlerinin bu gelecekteki durumda nasıl gerçekleşeceğine dair bazı örnekler:
- Ethereum üzerinde bir kimlik ya da itibar puanı ile ilgili kanıtlama etkinliği: Bir SnarkyJS devresi, Ethereum üzerindeki ilgili statein (örn. NFT sahipliği, DeFi protokol etkileşimleri, en aktif kullanıcılar”) kanıtını okuyacak, bununla ilgili ifadeleri kanıtlayacak (örneğin, “en aktif kullanıcıların top 5’i%”) ve ardından kanıtı Mina’da doğrulayacak ve saklayacak. Mina’nın statei daha sonra Ethereum’a köprülendiğinde, yerel Ethereum etkinliğini desteklemek için kanıt mevcut olacak, örneğin bir DeFı protokolünden (birden fazla zincirden okunarak) farklı feeler belirlenmesi veya kullanıcıların NFT geçmişine dayalı olarak airdrop alabilmesi.
- Ethereum aktivitesine dayalı kapalı anonim sohbet: SnarkyJS ile yazılmış bir Mina zkApp’i, Ethereum’daki ilgili statei (örn. NFT sahipliği, DeFi protokol etkileşimleri, en aktif kullanıcılar”) okuyup, bununla ilgili ifadeleri (örneğin, Gitcoin fonuna katkıda bulunan x) kanıtlayacak, kanıtı Mina’da doğrulayıp, saklayıp, ardından erişime açmak için kanıtı kapılı bir sohbet servisine sağlayacaktır.
Mergeden sonra bu planlarda neler değişiyor? Hiçbir şey. Yol haritası aynı kalıyor! Mina’yı bir yıldan uzun bir süre önce ilk succint, zk tabanlı blok zinciri ve Web3 state katmanı olarak başlattık. Offchain zk smart contract ZK devreleri (“zkApps”) oluşturmayı sağlayan SnarkyJS frameworkümüz haziran ayında yayınlandı.
SnarkyJS ile çalışmanın temel yararları:
- TypeScript tabanlı ve kullanımı kolay, kriptografi konusunda uzman olmayan geliştiriciler için bile erişilebilir.
- Devreler trusted setup gerektirmez ( Plonk15’e tabanlı Kimchi aracılığıyla)
- Sınırsız sayıda işlemin sabit boyutlu kanıtlara dönüştürülmesine izin veren sonsuz ‘özyineleme’ rutinleri oluşturmayı sağlar
- Bir tarayıcıda verimli bir şekilde çalışması için özel geçitler ve WASM ile optimize edilmiştir
zkApp’ler bugün Mina QA Net’te barındırılabilir ve zkApp’ler için son teşvikli testnete doğru hızla ilerliyoruz.
O(1) Labs, bu hafta zkApps Builders Programımızın bir parçası olarak mevcut zkApps listesine eklenecek olan yeni bir ZK oluşturucu sınıfına katıldı. Ayrıca, framework hakkında geri bildirim almak ve kod teslimine yardımcı olmak için haziran ayından itibaren SnarkyJS Lansman Ortaklarımızla birlikte çalışıyoruz.
Son olarak: Web3 topluluğunun, merkeziyetsiz bir ağda (Ethereum) son derece karmaşık ve çok anlamlı bir değişiklik yapma yeteneğini kanıtlayacağı için elbette Merge konusunda heyecanlıyız. Ayrıca Merge, PoS konsensüsünü kullanan Mina Protocol gibi diğer blockchainlerin halihazırda sahip olduğu önemli sürdürülebilirlik yararları da getiriyor.
zkApps oluşturmakla ilgileniyorsanız, bunları Ethereum ile kullanmayla ilgili sorularınız da dahil olmak üzere lütfen bize ulaşın. Bu evrende yeniyseniz, ZKP hareketimize katılmak için lütfen aşağıdaki linklere bakın!
- SnarkyJS Lansman Haftamızdaki materyali kullanarak temel bilgileri öğrenin ve geliştiriciyseniz zkApps oluşturmaya buradan başlayın .
- Brave Browser, SISMO ve DIA gibi Web3 gizliliği ve onay yenilikçileriyle ZK smart contract kodu oluşturmak ve geri bildirim sağlamak için SnarkyJS kullanan Lansman Ortağı programımızla ilgili duyuruyu okuyun .
- Teşvikli testnete doğru ilerlerken daha fazla haber için bizi izlemeye devam edin
